Sengkuang adalah sejenis ubi akar yang berasal dari Amerika Tengah dan Amerika Selatan tetapi kini sangat popular di Asia Tenggara, termasuk Malaysia.
Sengkuang yang juga dikenali sebagai jicama dalam bahasa inggeris, merupakan tumbuhan dalam keluarga kekecang (Fabaceae) dengan nama saintifiknya, Pachyrhizus erosus. Ia biasanya dimakan mentah sebagai snek, bahan salad, atau dalam hidangan tradisional seperti rojak atau popiah.
Artikel ini akan menghuraikan 15 khasiat sengkuang secara terperinci untuk memberikan pemahaman yang lebih mendalam tentang mengapa buah ini wajar dimasukkan dalam diet harian.
Baca juga:
- 15 Khasiat Buah Delima Yang Wajib Anda Tahu
- 15 Khasiat Kacang Kuda Untuk Kesihatan Tubuh
- 15 Khasiat Lobak Merah Untuk Kesihatan dan Kecantikan
1. Kaya dengan Serat Prebiotik (Inulin)
Sengkuang adalah sumber semula jadi serat prebiotik, terutamanya inulin, yang memainkan peranan penting dalam kesihatan sistem pencernaan. Inulin membantu meningkatkan jumlah bakteria baik dalam usus, seperti Bifidobacteria dan Lactobacilli, yang diperlukan untuk keseimbangan mikrobiota usus.
Dengan kehadiran bakteria baik, kesihatan usus akan lebih terjamin, sekaligus memperbaiki proses pencernaan dan penyerapan nutrien.
Kajian saintifik juga menunjukkan bahawa inulin boleh mengurangkan risiko gangguan pemcernaan seperti sindrom iritasi usus (IBS) dan sembelit, menjadikannya komponen penting untuk kesihatan gastrointestinal.
2. Menyokong Sistem Imun
Kandungan tinggi vitamin C dalam sengkuang, iaitu sekitar 40% daripada keperluan harian untuk setiap 100 gram, menjadikannya makanan yang baik untuk menyokong sistem imun.
Vitamin C bertindak sebagai antioksidan kuat yang membantu melawan radikal bebas, mengurangkan keradangan, dan memperbaiki keupayaan badan melawan jangkitan.
Selain itu, vitamin C turut merangsang penghasilan sel darah putih, iaitu komponen utama dalam sistem imun, yang membantu tubuh melawan patogen seperti virus dan bakteria.
3. Mengawal Paras Gula Darah
Sengkuang bermanfaat untuk individu yang ingin mengawal paras gula darah, terutamanya mereka yang mempunyai diabetes jenis 2.
Menurut satu kajian yang dijalankan oleh British Journal of Clinical Pharmacology mendapati bahawa, makanan yang mengandungi nitrat pemakan seperti lobak dan sayur kolar memberikan pelbagai manfaat kesihatan pada saluran darah.
Inulin yang terkandung dalam sengkuang membantu memperlahankan proses pencernaan karbohidrat dan penyerapan gula ke dalam aliran darah.
Ini mengelakkan lonjakan mendadak dalam paras gula darah selepas makan. Kajian saintifik juga menunjukkan bahawa pengambilan inulin secara konsisten dapat meningkatkan sensitiviti insulin, yang sangat penting untuk mengawal glisemik secara keseluruhan.
4. Membantu Penurunan Berat Badan
Dengan kandungan kalori yang rendah, iaitu sekitar 38 kcal per 100 gram, sengkuang adalah pilihan makanan yang sesuai untuk mereka yang ingin menurunkan berat badan.
Selain rendah kalori, kandungan serat yang tinggi memberikan rasa kenyang lebih lama, mengurangkan keinginan untuk makan berlebihan.
Kajian juga menunjukkan bahawa serat larut seperti inulin boleh meningkatkan rasa kenyang dengan memperlahankan pengosongan perut, yang membantu mengawal pengambilan kalori secara keseluruhan.
5. Sumber Antioksidan
Sengkuang kaya dengan antioksidan semula jadi, terutamanya melalui kandungan vitamin C-nya. Antioksidan melindungi sel-sel tubuh daripada kerosakan oksidatif yang disebabkan oleh radikal bebas, yang merupakan faktor utama dalam penuaan pramatang dan perkembangan penyakit kronik seperti kanser dan penyakit kardiovaskular.
Kajian mendapati bahawa makanan kaya antioksidan seperti sengkuang dapat mengurangkan risiko penyakit degeneratif dan melindungi kesihatan jantung.
6. Mengurangkan Risiko Kanser Kolon
Kandungan inulin dalam sengkuang juga berperanan dalam mengurangkan risiko kanser kolon. Serat prebiotik ini merangsang asid lemak rantai pendek (short-chain fatty acids, SCFA) seperti butyrate, yang membantu melindungi lapisan kolon daripada keradangan dan kerosakan selulur.
SCFA juga terbukti dalam kajian yang dijalankan oleh National Center for Biotechnology Information dapat menghalang pertumbuhan sel-sel kanser, menjadikan sengkuang sebagai pilihan makanan yang baik untuk menjaga kesihatan kolon.
7. Menyokong Kesihatan Jantung
Sengkuang mengandungi potasium, iaitu mineral penting yang membantu mengawal tekanan darah dengan menyeimbangkan kadar natrium dalam tubuh.
Ini sangat bermanfaat untuk mencegah tekanan darah tinggi, yang merupaka faktor risiko utama untuk penyakit jantung. Kajian menunjukkan bahawa pengambilan makanan kaya potasium secara berkala boleh menurunkan risiko penyakit kardiovaskular.
8. Mengurangkan Risiko Osteoporosis
Inulin dalam sengkuang bukan sahaja baik untuk kesihatan usus, tetapi juga membantu penyerapan kalsium dan magnesium di dalam tubu. Mineral-mineral ini penting untuk membina dan mengekalkan kekuatan tulang, sekaligus mengurangkan risiko osteoporosis.
Kajian mendapati bahawa individu yang mengambil makanan kaya inulin menunjukkan peningkatan ketumpatan mineral tulang, terutama pada wanita menopaus.
9. Menyejukkan Badan
Kandungan air yang tinggi dalam sengkuang, iaitu sekitar 85-90%, menjadikannya makanan yang ideal untuk membantu menyejukkan badan, terutamanya dalam cuaca panas.
Ini juga membantu mengekalkan tahap hidrasi dalam tubuh, mengelakkan dehidrasi, dan menyokong keseimbangan elektrolit dalam badan.
10. Menyokong Kesihatan Kulit
Vitamin C yang terdapat dalam sengkuang memainkan peranan penting dalam penghasilan kolagen, iaitu protein utama yang menjadkan kulit lebih anjal dan sihat.
Selain itu, vitamin C membantu mempercepatkan penyembuhan luka, melindungi kulit daripada kerosakan akibat sinaran UV, dan melawan tanda-tanda penuaan seperti kedutan dan garis halus.
11. Meningkatkan Fungsi Otak
Potasium dalam sengkuang membantu menyokong fungsi otak yang optimum dengan memastikan transmisi isyarat saraf berjalan dengan lancar. Kekurangan potasium boleh menyebabkan gangguan pada sistem saraf, termasuk keletihan mental dan kesukaran untuk menumpukan perhatian.
Oleh itu, pengambilan makanan kaya potasium seperti sengkuang dapat membantu meningkatkan keupayaan kognitif.
12. Mencegah Sembelit
Kandungan serat tinggi dalam sengkuang membantu merangsang pergerakan usus yang lancar, sekali gus mencegah sembelit.
Serat larut juga berfungsi dengan menyerap air dalam usus untuk melembutkan najis, memudahkan proses perkumuhan.
Kajian menunjukkan bahawa pengambilan makanan tinggi serat boleh meningkatkan kekerapan pergerakan usus sehingga 36%, menjadikannya sangat berguna untuk sistem pencernaan.
13. Membantu Penghidratan Badan
Dengan kandungan air yang tinggi, sengkuang membantu mengekalkan hidrasi badan dengan lebih baik daripada hanya bergantung kepada pengambilan air kosong.
Ini menjadikannya pilihan yang sangat baik untuk individu yang aktif, terutama dalam cuaca panas atau selepas bersenam, kerana ia membantu mengimbangi kehilangan cecair dalam badan.
14. Meningkatkan Metabolisme
Vitamin C dalam sengkuang bertindak sebagai kofaktor dalam penghasilan karnitin, iaitu molekul yang penting untuk metabolisma lemak menjadi tenaga.
Kajian menunjukkan bahawa penghasilan karnitin yang mencukupi membantu tubuh menggunakan lemak dengan lebih efisien untuk menghasilkan tenaga, menjadikan sengkuang sebagai makanan yang
15. Anti-radang Semula Jadi
Kombinasi inulin dan vitamin C dalam sengkuang memberikan sifat anti-radang semula jadi, yang membantu mengurangkan keradangan dalaman badan.
Kajian menunjukkan bahawa inulin boleh menurunkan tahap penanda keradangan seperti C-reactive protein (CRP), yang sering dikaitkan dengan penyakit kronik seperti arthritis dan penyakit jantung.
Sumber:
- Anti-Carcinogenic Glucosinolates in Cruciferous Vegetables and Their Antagonistic Effects on Prevention of Cancers. National Center for Biotechnology Information
- Effects of Aqueous Extract of Turnip Leaf (Brassica rapa) in Alloxan-Induced Diabetic Rats. Avicenna Journal of Phytomedicine
